9 Mart 2017 Perşembe

Yeni Zelanda'nın yerli halkı Maorilere özgü iki kişilik bir taktik ve zekâ oyunudur. Resimde görülen sekizgen şekil kâğıda, toprağa ya da kumsalda kuma çizilerek oynanır. Her oyuncunun farklı renkte 4'er taşı vardır.

İlk oyuncu taşlarını istediği şekilde köşelerdeki noktalara yerleştirir. Sıra diğer oyuncuya geçer; bu oyuncu da taşlarını boş kalan köşelere yerleştirir. Böylece yalnızca ortadaki nokta boş kalır. Bundan sonra oyuncular sırayla birer hamle yaparlar. Hamle, oyuncunun bir taşını boş bir noktaya hareket ettirmesidir. Taşlar birbirinin üstünden atlayamaz  yalnızca çizgileri takip ederek boş noktalara doğru kaydırılabilir. Bir noktada birden fazla taş bulunamaz. Oyunda amaç, rakip taşlan sıkıştırarak hareket etmelerini engellemektir. Ancak bu durumda oyuncunun bir taşı ortadaki noktada olmalıdır; yoksa rakip taşlan sıkıştırmak mümkün değildir. Bunu başaran oyuncu oyunu kazanır. Oyunun başlangıcında taşlarınızı nasıl yerleştirdiğiniz çok önemlidir. Bir süre sonra oyunu birkaç hamlede kazanacak kadar ustalaşabilirsiniz.

Word Belgesi

Üçtaş

Üçtaş en basit ve en eski tablalı oyunlardan biridir. Arkeolojik araştırmalar oyunun eskiçağdan beri yere çizilerek oynandığını ortaya çıkarmıştır. Üçtaş tablası kareyi enine ve boyuna bölen 2 çizgiden oluşur. Şekli yere ya da kâğıda çizebilirsiniz.

Oyun 2 kişiyle oynanır ve her oyuncunun 3'er taşı vardır. Oyuncuların amacı, kesişme noktalarına yerleştirilen taşlarla yatay, dikey ya da çapraz yönde bir sıra oluşturmaktır. Oyuncular taşlarını sırayla ve teker teker boş kesişme noktalarına yerleştirerek oyunun başlangıç konumunu oluştururlar. Sonra her oyuncu sırayla bir taşını komşu bir boş noktaya geçirir ve üçlü bir sıra oluşturmaya çalışır. Taşlarıyla ilk sırayı oluşturan oyuncu kazanır.



Üçtaş hızlı oynanması gereken bir oyundur. Taraflardan birinin kazanabilmesi ancak rakip oyuncunun taktik hatası yapmasıyla mümkündür. Bu yüzden fazla düşünülerek oynandığında genellikle kazanan olmaz. Oyuncu kendi taşlarıyla bir sıra oluşturmaya çalışırken rakip oyuncunun sıra oluşturmasını da engellemelidir.


Eskiçağda Tris olarak bilinen Üçtaş günümüzde birçok ülkede Uçlu Morris ya da Üçlü Değirmen olarak anılır. Kıbrıs'ta Andrez Oyunu adıyla bilinir. Ülkemizde bazı yörelerde Cüz, Dam, Dom, Üçleme, Üçlük gibi adlar altında benzer kurallarla oynanır.

Word Belgesi

Tilki

Tilki oyunu yere çizilerek oynanan strateji oyunların en eskilerinden biridir. Ovun hakkındaki en eski kayıt İzlanda efsanelerinde yer alır. Bu efsaneler, bazı tarihçilere göre MS 1300 yılından kalmadır. Bu oyundan zamanla birçok farklı oyun türemiştir, ancak oyunun ana fikri değişmemiştir: Oyun eşit olmayan güçler arasında geçen savaşları simgeler.


İki kişilik oyun, üzerinde 20 hane bulunan artı şeklindeki tabla yere, kuma ya da kâğıda çizilerek oynanır. Oyunda tilkiyi simgeleyen 1 taş ile kazları simgeleyen 17 taş kullanılır. Oyunculardan biri tilki taşıyla, diğeri kaz taşlarıyla oynar. Oyunun başında taşların dizilimi resimdeki gibidir. Her oyuncu sırayla bir taşını tablanın boş bir kesişme noktasına kaydırarak bir hamle yapar. Kazlar yalnızca ileri ve gen hareket edebilirler, ama tilkiyi kıramazlar. Tilki her yöne hareket edebilir ve bir kazın üzerinden kazın arkasındaki boş noktaya atlayıp bu  kazı yiyip oyun dışı bırakabilir. Kazlar tilkiyi hareket edemeyerek şekilde kuşatırlarsa oyunu kazanırlar. Kazların sayısı tilkiyi kuşatamayacak kadar azalırsa oyunu tilki kazanır

Word Belgesi

Tabula Lusoria

Tabula Lusoria adlı iki kişilik oyunun Roma döneminden kalma olduğu sanılmaktadır. Üçtaş ve Tik-Tak-To'ya benzeyen bu oyunu, resimdeki şekli kâğıda ya da toprağa çizerek oynayabilirsiniz. Piyon yerine küçük çakıl taşları ya da madeni paralar kullanabilirsiniz.

Her oyuncunun farklı renkte 3'er pulu ya da taşı vardır. Oyun tablası bir daire ve onu merkezden geçerek 8 eşit dilime bölen 4 çizgiden oluşur. Tarafların amacı taşlarının üçünü de aynı hat üzerinde üç noktaya yerleştirmektir. Bu noktalar düz çizgiler üzerinde ya da daire çevresindeki eğri üzerinde olabilir. Taşların oyunun başlangıcındaki dizilimi şekilde görüldüğü gibidir.


Hamleler sırayla yapılır. Oyuncular hamleleri, taşlarını komşu kesişme noktalarına doğru ilerleterek yaparlar. Taşlar rakip taş bulunan hanelere ilerletilemez. Ancak bu oyunda Üçtaş'tan farklı olarak, oyuncular taşlarını rakip oyuncunun taşının bulunduğu hanenin üzerinden atlatabilirler. Taşlarını düz ya da eğri bir hat üzerinde yan vana herhangi üç nokta üzerine dizmeyi başaran oyuncu oyunu kazanır.
Word Belgesi

Surakarta

 Uzakdoğu'da bir adalar devleti Endonezya'da çok sevilen bu taktik oyunu ismini Cava adasının en önemli şehirlerinden biri olan Surakarta'dan alır. Endonezya'da bu oyuna yalnızca Oyun adı verilir.

Endonezya'da çocuklar bu oyunu genellikle kuma çizerek ve taş yerine deniz kabukları kullanarak oynarlar. Siz bu oyunu vere ya da bir kâğıda çizerek oynayabilirsiniz. Surakarta iki kişiyle oynanır ve her oyuncunun 12 taşı vardır. Rakip oyuncuların taşları farklı renkte olmalıdır.

Resimde gördüğünüz oyun tablasını oluşturmak için önce 6 dikey ve 6 yatay çizgiden oluşan bir kare çizmelisiniz. Bu karenin içindeki çizgilerin kesişme noktaları ve köşeler oyuncuların taşlarıyla hamle yapacakları noktalardır. Karenin her köşesine biri küçük, biri büyük iki tane daire çizilir. Oyuna başlarken her oyuncu taşlarını önündeki ilk iki sıranın üzerindeki noktalara yerleştirir; böylece oyun alanının ortasındaki iki sıra boş kalır. Oyunda amaç rakip oyuncunun bütün taşlarını kırmaktır. Hangi oyuncunun ilk hamleyi yapacağına karar verilir ve ilk oyuncu taşlardan birini bir nokta ileri, geri veya çapraz yönde hareket ettirir. Taşlar başka bir taşın bulunduğu noktalardan geçemez ya da üzerinden atlayamaz.
Rakip bir taşı kırmak için dairelerden geçen yolları kullanmak gerekir. Bu sırada kat edilen yolun uzunluğunun bir önemi yoktur. Önemli olan yolun boş olmasıdır. Taş bu sırada çapraz hareket edemez, yalnızca yatay ve dikey yollardan geçebilir. Bir taş, örneğin yatay bir çizgi üzerinden bir daireye kadar gelip, daireden geçip dikey bir çizgi üzerinden ilerler ve rakip bir taşa kadar gelir ve onu Arar. Taşlar rakip bir taşı kırmak için birkaç daireden geçen bir yol da seçebilirler. Ancak taşlar, başka bir taşı kıramayacaklarsa daireleri kullanamazlar


Kırılan taş oyundan çıkartılır. Bütün taşları kırılan oyuncu oyunu kaybeder.

Word Belgesi

Pong Hau Ki

Pong Hau Ki Çin'de ve Kore'de oynanan geleneksel bir oyundur. İki kişilik bu oyunda her oyuncunun farklı renkte 2'şer taşı vardır. Pong Hau Ki'yi kumda ya da kâğıt üzerinde oynayabilirsiniz. Oyunun başında taşlar oyun tablasına Şekil l'deki gibi dizilir.

Oyuncular taşlarını sırayla bir kesişme noktasından diğerine doğru ilerletirler. Oyunun amacı rakibin taşlarını hamle yapamayacak şekilde bloke etmektir. Taşları rakip oyuncu taşları tarafından bu şekilde sıkıştırılan oyuncu oyunu kaybeder. Şekil 2'de gösterilen pozisyonda oyunu siyah kazanır.


Oyunda taşlar birbiri üzerinden atlatılamaz. Oyunun bazı çeşitlemelerinde, taşların dizilmesi de oyunun bir parçasıdır. Oyuncular birer birer taşlarını istedikleri noktalara yerleştirdikten sonra ovun yukarda anlatılan kurallarla sürdürülür.

Word Belgesi

Pentalfa

Pentalfa Yunanca'da 5 kollu yıldız anlamına gelir. Hindistan'da bu oyuna Lam Turki ismi verilir. Tek kişilik bir oyun olan Pentalfa aslında bir tür matematik bilmecesidir. Bu oyunu 5 kollu bir yıldızı yere, kuma ya da bir kâğıdın üzerine çizerek oynayabilirsiniz. Oyunda 9 taşa ihtiyacınız olacak.


Yıldızın üzerinde, resimde görüldüğü gibi, 5 kesişme noktası, 5 de köşe olmak üzere toplam 10 nokta vardır. Oyuncu 9 taşım da yıldızın noktalarına yerleştirir. Noktalardan biri boş kalır. Oyuncu taşları birbiri üzerinden atlatarak birer birer dışarı çıkarmaya çalışır. Bir taş komşu bir taşın üzerinden, düz bir hat üstünde boş bir noktaya atlatılır. Üzerinden atlanılan taş oyundan çıkarılır. Oyunda amaç geriye tek bir taş kalana kadar, bu şekilde taşları tek tek dışarı çıkartmaktır. Taşların yeri oyun sırasında değiştirilemez.

Word Belgesi